„საერთაშორისო გამჭვირვალობა – საქართველომ“ დეტალური ანგარიში გამოაქვეყნა, რომლის თანახმადაც, პროევროპული საპროტესტო აქციების დროს დაკავებული რვა პირის სისხლის სამართლის საქმე პოლიტიკურად მოტივირებულია, არ გააჩნია სანდო მტკიცებულებები და „ქართული ოცნების“ მიერ ორკესტრირებული უფრო ფართო დეზინფორმაციის კამპანიის ნაწილია. კვლევა ეფუძნება ბრალდებულთა კანონიერი წარმომადგენლების მიერ მოწოდებული საქმის მასალების 14 ტომს.
ანგარიშში შესწავლილია სისხლის სამართლის საქმე ვასილ კაძელაშვილის, ვეფხია კასრაძის, ზვიად ცეცხლაძის, ირაკლი მიმინოშვილის, გიორგი გორგაძის, ნიკოლოზ ჯავახიშვილის, თორნიკე გოშაძის და ინსაფ ალიევის მიმართ, ჯგუფური ძალადობის ორგანიზების, ხელმძღვანელობის ან მასში მონაწილეობის (სისხლის სამართლის კოდექსის 225-ე მუხლის პირველი და მე-2 ნაწილები) ბრალდებით. „ჩვენს ხელთ არსებული მასალების მიხედვით შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ წარდგენილ ბრალდებაში რვავე ბრალდებული უდანაშაულოა“, – აცხადებს TI საქართველო. „საქმის მასალებში არ მოიპოვება ერთმანეთთან შეთანხმებულ, აშკარა და დამაჯერებელ მტკიცებულებათა ერთობლიობა, რომელიც გონივრულ ეჭვს მიღმა სტანდარტით დაადასტურებდა რომელიმე ბრალდებულის ბრალეულობას“.
ანგარიშში ნათქვამია, რომ პროკურატურის საქმე არ ასახავს სავარაუდო დანაშაულის ელემენტებს. ის ეფუძნება დაუშვებელ მტკიცებულებებს და ვერ ადასტურებს ორგანიზებული ჯგუფის არსებობას ან მიზეზობრივ კავშირს ბრალდებულებსა და ძალადობას შორის 2024 წლის ნოემბერ-დეკემბრის საპროტესტო აქციების დროს.
პოლიტიკური მოტივები
ორგანიზაციის თქმით, ბრალდებების მიზანი, სავარაუდოდ, პროტესტის მონაწილეების დასჯა და სტუდენტური და ახალგაზრდული მოძრაობების დაშინებაა მთელი ქვეყნის მასშტაბით. ანგარიშში ნათქვამია, რომ ეს საქმე მმართველი პარტიის მიერ „წინასწარ დაგეგმილი დეზინფორმაციული კამპანიის ნაწილია”, რომლის განხორციელებაში ჩართულები იყვნენ პროპაგანდისტული არხები, სამართალდამცავი უწყებები და სასამართლო.
დოკუმენტის თანახმად, აქციის მონაწილეების წინააღმდეგ გამოძიება შსს-ს ცენტრალური კრიმინალური პოლიციის დეპარტამენტის ორგანიზებულ დანაშაულთან ბრძოლის სამმართველოს ძებნის სამმართველოს უფროსის, დავით ქურდოვანიძის დაუსაბუთებელი პატაკის საფუძველზე დაიწყო. ქურდოვანიძის პატაკში სამი ბრალდებული – კასრაძე, კაძელაშვილი და ცეცხლაძე – ძალადობრივი ქმედებების ორგანიზებაში, აჯანყების წაქეზებაში, მომიტინგეებისთვის პოლიციისადმი დაუმორჩილებლობის მოწოდებასა და ასაფეთქებელი მოწყობილობების დამზადების სწავლებაშია დადანაშაულებული.
„საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველომ“ აცხადებს, რომ პატაკის შინაარსი მთლიანობაში იმეორებს იმ პროპაგანდისტულ მესიჯებს, რომლებსაც მაღალი თანამდებობის პირები თვეების განმავლობაში პოლიტიკური ტრიბუნებიდან აჟღერებდნენ. პატაკს თან ერთვის 48 პირისგან შემდგარი სია, რომელშიც, პატაკის ავტორის თქმით, შედიან ადამიანები, რომლებიც „ორგანიზატორებს კავშირზე ჰყავთ“ და რომლებიც მათ „დავალებებს“ ასრულებენ.
სამართლებრივი პრობლემები და ბუნდოვანი ბრალდებები
„საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველომ“ შეშფოთება გამოხატა ბრალდებების ზოგადი ხასიათისა და ბრალდებულთა ცალკეული როლების დაუდგენლობის გამო. მაგალითად, მიმინოშვილისთვის წაყენებული ბრალდება ამტკიცებს, რომ მან პროტესტის დროს ქვები ისროლა, თუმცა არ არსებობს მტკიცებულება, თუ ვის მიაყენა ზიანი, რა ზიანი მიაყენა ან მოქმედებდა თუ არა სხვებთან კოორდინირებულად. ორგანიზაციამ ასევე გააკრიტიკა ფარულ აუდიო და ვიდეო ჩანაწერებზე დამოკიდებულება, რომლებიც, მისი აზრით, უკანონოდ იქნა მოპოვებული, სავარაუდოდ, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის ან შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ.
„ის გარემოება, რომ ეს მონაცემები, ფარული ვიდეო/აუდიო ჩაწერის შედეგად ვიღაცამ საჯარო ინტერნეტ სივრცეში და სოციალურ ქსელში ატვირთა, არ ქმნის საფუძველს ამ თავისთავად უკანონოდ მოპოვებული მასალის კანონიერ, დასაშვებ მტკიცებულებად ცნობისათვის“, – ნათქვამია ანგარიშში.
ორგანიზაცია ეჭვქვეშ აყენებს პირადი და ქონების ჩხრეკის ლეგიტიმურობას, რომელთაგან ბევრი ან სასამართლოს მიერ იყო უფლებამოსილი ან „გადაუდებელი აუცილებლობით“ გამართლებული. „თუმცა, საყოველთაოდ ცნობილი ფაქტია, რაც ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილებებშიც არის ასახული, რომ საქართველოში არ არსებობს ეფექტური და ნამდვილი სასამართლო კონტროლი ისეთ კონსტიტუციურ უფლებაში ჩარევასთან დაკავშირებით, როგორიცაა ადამიანის პირადი და ოჯახური ცხოვრების ხელშეუხებლობა“, – აცხადებს ორგანიზაცია.
მან მაგალითაც მოიყვანა 5 დეკემბრის შემთხვევა, როდესაც თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე თამარ მჭედლიშვილმა ერთ დღეს განიხილა და თითოეულ შემთხვევაში ცალკე განჩინებებით დააკმაყოფილა პროკურორების 21 შუამდგომლობა მოსამართლის ნებართვის გარეშე ჩატარებული საგამოძიებო მოქმედებების (ჩხრეკა-ამოღების) კანონიერად ცნობის შესახებ.
ჯგუფური ძალადობის მტკიცებულებების ნაკლებობა
TI საქართველომ განაცხადა, რომ სისხლის სამართლის კოდექსის 225-ე მუხლით გათვალისწინებული დანაშაულის „ჯგუფური ძალადობის ორგანიზების, ხელმძღვანელობისა და მასში მონაწილეობის“ შემადგენლობის აუცილებელი ელემენტია წინასწარ ორგანიზებული ჯგუფური მოქმედება. „სპონტანურად განხორციელებული ერთობლივი მოქმედება საკმარისი არ არის, რომ ქმედების შემადგენლობა სახეზე იყოს“, – აცხადებს ორგანიზაცია.
ამასთან, ორგანიზაცია აცხადებს, რომ 31 დაშავებული პოლიციელიდან 22-ის შემთხვევაში დამდგარი შედეგი – მიყენებული ფიზიკური ტკივილი – ვერცერთ ბრალდებულს ვერ შეერაცხება, რადგან იმ 22 შემთხვევაში, როდესაც დაზარალებულებმა ზიანი განიცადეს, „ბრალდებულები ან შესაბამის დროს და ადგილას არ იმყოფებოდნენ, ან იმყოფებოდნენ, მაგრამ მათ სულ სხვა ტიპის მოქმედება ბრალდებათ“.
მართალია, გავრცელებული ინფორმაციით, პოლიციელები საპროტესტო აქციების დროს დაშავდნენ, „საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველომ“ განაცხადა, რომ პროკურატურამ ვერ დაუკავშირა რაიმე კონკრეტული ზიანი რომელიმე ბრალდებულს, მათ შორის 126-ე მუხლით, რომელიც შედეგზე დაფუძნებული სისხლის სამართლის დებულებაა.
„ზემოთქმულიდან გამომდინარე, პროტესტის სამი მონაწილის მიმართ წარდგენილი ბრალდება ჯგუფური ძალადობის ორგანიზება-ხელმძღვანელობაში, აგრეთვე 5 მათგანის ბრალდება ამგვარ მოქმედებაში მონაწილეობაში არის უსაფუძვლო სსკ 225-ე მუხლით გათვალისწინებული დანაშაულის შემადგენლობის არარსებობის გამო“, – აღნიშნავს ორგანიზაცია.
ორგანიზაციამ ასევე შეაგროვა და ანგარიშის ფარგლებში გამოაქვეყნა ინფორმაცია „ბრალდებულების წინააღმდეგ შეკერილი საქმეების“ მონაწილე მოსამართლეების, პროკურორებისა და შსს-ს თანამშრომლების შესახებ.
დეტალური ინფორმაციისთვის იხილეთ სრული ანგარიში.
ასევე წაიკითხეთ: