გლუტენის შემცველი
საკვების მიღება, შესაძლოა,
ფსიქიკური ჯანმრთელობის
სხვადასხვა სიმპტომთან
იყოს დაკავშირებული,-
აცხადებს მერილენდის
უნივერსიტეტის სამედიცინო
სკოლის ფსიქიატრიისა და
ფსიქიკური ჯანმრთელობის
კვლევის პროფესორი დიანა ლ.
კელი.მან ეს ჰიპოთეზა მაშინ
წამოაყენა, როდესაც მეორე
მსოფლიო ომის
ჯარისკაცების მონაცემები
გააანალიზა და აღმოაჩინა,
რომ ხორბლის დეფიციტის
დროს ფსიქიკური
აშლილობების გამო
ჰოსპიტალიზაციის
შემთხვევები
შემცირდა.შემდეგ კელიმ და
მისმა კოლეგებმა
შეისწავლეს ფსიქიატრის,
კურტის დოჰანის, 1970-იან
წლებში ჩატარებული
ნაშრომი, რომელმაც აღწერა
შიზოფრენიით
გამოჯანმრთელების
შემთხვევები ხორბლისგან
თავისუფალი დიეტის
დროს. შემდგომში კელიმ
ჩაატარა ფართომასშტაბიანი
კლინიკური კვლევა იმ
ანტისხეულებზე, რომლებსაც
ორგანიზმი გლუტენის
საპასუხოდ გამოიმუშავებს.
მან შიზოფრენიით
დაავადებულ ადამიანებში
გლუტენის ანტისხეულების
ძალიან მაღალი დონე
აღმოაჩინა.ყველა ამ
აღმოჩენამ პროფესორს
აფიქრებინა, რომ ტვინის
ფუნქციასა და გლუტენის
მიმართ მგრძნობელობის
მქონე ადამიანებს შორის
მჭიდრო კავშირი
არსებობს. გლუტენი არის
ცილების ჯგუფი, რომელიც
გვხვდება ხორბალში, ქერსა
და ჭვავში, მარცვლეულში,
რომლებიც გამოიყენება
პურის, მაკარონის და
ცომეულის დასამზადებლად.
გლუტენის მიმართ
მგრძნობელობის მქონე
ადამიანებში იმუნური
სისტემა მას უცხო სხეულად
აღიქვამს, რაც ანთებას
იწვევს. მისი რეაქცია
იწვევს გლიადინის
ანტისხეულების გამოყოფას,
გლუტენის ცილას, რომელიც
აზიანებს ნაწლავის
ლორწოვან გარსს და ხელს
უწყობს „ნაწლავებში
ხვრელების“
განვითარებას.შედეგად,
ანტისხეულები ხვდებიან
სისხლში და შემდეგ ტვინში,
სადაც მათ შეუძლიათ
გამოიწვიონ „ტვინის
დაბინდვა“, დაღლილობა,
ემოციური არასტაბილურობა,
შფოთვა, განწყობის
ცვალებადობა,
ჰალუცინაციები ან თუნდაც
წამლის მიმართ
რეზისტენტული
კრუნჩხვები.დეპრესიული და
შფოთვითი აშლილობები
შეიძლება სხვა
მექანიზმითაც წარმოიშვას:
ნაწლავი გამოიმუშავებს
სეროტონინის 95%-მდე.
ნეიროტრანსმიტერს,
რომელიც არეგულირებს
განწყობას და მისი სინთეზი
დამოკიდებულია
მიკრობიომაზე. ნაწლავების
ანთების მქონე
ადამიანებში (მათ შორის
გლუტენის გამო), მიკრობების
ბალანსი ირღვევა და
სეროტონინი
ითრგუნება.პაციენტების
ყველაზე გავრცელებული
ჩივილებია ტვინის
დაბინდვა, შფოთვა,
დეპრესია, თავის ტკივილი ან
შაკიკი და სახსრების
ტკივილი. ყურადღების
დეფიციტისა და
ჰიპერაქტიურობის
სინდრომის (ADHD) ან
შიზოფრენიის მქონე
ადამიანებს ასევე უფრო
მეტად აქვთ ცელიაკია ან
არაცელიაკიური გლუტენის
მიმართ
მგრძნობელობა.კვლევები
აჩვენებს, რომ შიზოფრენიით
დაავადებული პაციენტების
30% გლიადინის ანტისხეულებს
ფლობს, რაც იმას ნიშნავს,
რომ ისინი ხორბალზე
იმუნური პასუხით
რეაგირებენ. ბევრმა
მათგანმა შვება გლუტენის
მიღების შეწყვეტიდან 3
კვირის განმავლობაში
იგრძნო.დიეტის შეცვლამდე
კელი გვირჩევს, რომ
კონსულტაცია გაიაროთ
ექიმთან ან
ნუტრიციოლოგთან, რადგან
გლუტენის შემცველი
მრავალი საკვები
გამდიდრებულია ფოლატით და
სხვა მნიშვნელოვანი
საკვები ნივთიერებებით.