რძე, ჩირი, ჩაი... ჩუმად მოქმედი კანცეროგენი ჩვენს ყოველდღიურ საკვებში - გიორგი ფხაკაძე

ჯანდაცვის ექსპერტი გიორგი ფხაკაძე სოციალურ ქსელში ინფორმაციას ავრცელებს და წერს, რომ  აფლატოქსინი – ჩუმად მოქმედი კანცეროგენია ჩვენს ყოველდღიურ საკვებში.მისი განმარტებით, აფლატოქსინი გვხვდება რძეში, ჩირში, ჩაიში.„ძალიან რთულია, როცა ვიგებთ, რომ ყოველდღიური მოხმარების პროდუქტებში – როგორიცაა რძე, ჩირი, ჩაი – აღმოჩენილია ისეთი საშიში ნივთიერება, როგორიცაა აფლატოქსინი B1.მაგრამ როგორც საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ექსპერტი, ვამბობ შემდეგს:  პანიკის საფუძველი არ არსებობს,   საკითხი უნდა განვიხილოთ სიღრმისეულად და სამართლიანად.  მოსახლეობას უნდა მივაწოდოთ სრული და სანდო ინფორმაცია – რადგან ეს საფრთხე ჩუმად მოქმედებს და შედეგს წლების შემდეგ იძლევა.რატომ არის აფლატოქსინი საშიში?• აფლატოქსინი B1 ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე ძლიერ ბუნებრივ კანცეროგენად• ის ღვიძლში გარდაიქმნება აფლატოქსინ M1-ად, რომელიც ხვდება რძეში და რძის პროდუქტებში• მოქმედებს გენებზე – აზიანებს სიმსივნის დამთრგუნველ p53 გენს• აფლატოქსინი გროვდება ორგანიზმში – დღევანდელი მცირე დოზა შეიძლება ხვალ გრძელვადიან სერიოზულ ზიანად გადაიქცეს.  მაღალი რისკის შემცველი პროდუქტებია:• რძე და რძის პროდუქტები• ჩირი (ლეღვი, ქიშმიში, ქლიავი, ატამი, გარგარი და სხვა)• ჩაი და ბალახეული ნაყენები• სახლის პირობებში დამზადებული და არასწორად შენახული პროდუქტები  რატომ არის ეს საკითხი საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის პრიორიტეტი?ეს არ არის მხოლოდ ერთჯერადი მოწამვლის საკითხი – ეს არის ქრონიკული დაავადებებისა და სიმსივნეების გაზრდილი რისკი მთელი მოსახლეობისთვის, განსაკუთრებით ბავშვებისა და ქრონიკული მომხმარებლებისთვის. განსაკუთრებით საშიშია:• დაბინძურებული პროდუქტი ბავშვებისთვის• არაკონტროლირებადი ბაზრის პროდუქტები• სახლის პირობებში დამზადებული ჩირი და ჩაი, რომელიც არ მოწმდება  როგორ დავიცვათ თავი?• შევარჩიოთ მხოლოდ სანდო და შემოწმებული პროდუქტები• მოვერიდოთ ობიან, ტენიან, უცნაური სუნის მქონე ჩირსა და ჩაის• აუცილებელია პროდუქტების მონიტორინგი სხვადასხვა კანცეროგენებზე, მათ შორის:• ნიტროზამინები – დამუშავებული ხორცი (ძეხვი, სოსისი)• პოლიციკლური არომატული ნახშირწყალბადები – შებოლილი და ნახშირის ცეცხლზე მომზადებული საკვები• აკრილამიდი – ჩიფსები, შემწვარი პური, ორცხობილები• ტრანსცხიმები, ბისფენოლი A, ხელოვნური დამატკბობლები და სხვა  სამეცნიერო მტკიცებულება:Aflatoxin B1 არის კანცეროგენი ნაერთი, რომელიც იწვევს G → T ტიპის გენურ ცვლილებას სიმსივნის დამთრგუნველ p53 გენში (codon 249).ის ღვიძლში გარდაიქმნება P450 ფერმენტების მეშვეობით გენოტოქსიკურ მეტაბოლიტებად, გროვდება ღვიძლის ქსოვილში და ზრდის ღვიძლის კიბოს (ჰეპატოცელულური კარცინომის) რისკს.წყარო